Ο ατομισμός και ο καταναλωτισμός, απότοκα του σύγχρονου συστήματος,  αλλά και η οικονομική ύφεση και η ανεργία επηρεάζουν όχι μόνο τον τρόπο ζωής αλλά και τις αξίες, τα συναισθήματα και τις ανθρώπινες σχέσεις. Καθώς η ευμάρεια και ο καταναλωτισμός αποτελούν υπέρτατες αξίες και οι άνθρωποι ζουν απολαμβάνοντας το παρόν, τείνουν να επαληθευτούν οι δυσοίωνες για το θεσμό του γάμου προβλέψεις του φιλόσοφου Καρλ Μάνχαϊμ … Όπως υποστηρίζει ο Μάνχαϊμ, πτωτική πορεία θα παρουσιάσουν οι  γάμοι τα επόμενα χρόνια, γεγονός που θα έχει ως  αποτέλεσμα την υπογεννητικότητα και της αύξηση της μέσης ηλικίας, ενώ οι φίλοι ή οι ερωτικοί  σύντροφοι θα αντικαταστήσουν τον ή την σύζυγο  αποτελώντας τα σημαντικότερα πρόσωπα στη ζωή των ανθρώπων.
Ήδη, μια συνεχής μείωση των γάμων παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στις δυτικές κοινωνίες, ενώ πληθαίνουν οι άνδρες και οι γυναίκες που αποφασίζουν να μην κάνουν οικογένεια. Αυξημένη παρουσιάζεται στην Ευρώπη και η μέση ηλικία του πρώτου γάμου, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ενώ έρευνα  του Pew Research Center δείχνει πως όλο και λιγότεροι άνδρες στις ΗΠΑ θεωρούν σημαντικό το γάμο στη ζωή τους.
Σύμφωνα με έρευνα του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ανάλογη είναι και η εικόνα που παρουσιάζεται στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Με βάση τα πορίσματα της παραπάνω έρευνας, ο αριθμός των πρώτων  γάμων  μειώνεται δραματικά στη χώρα μας, ενώ η μέση  ηλικία των ανδρών και των γυναικών που αποφασίζουν να παντρευτούν  αυξάνεται συνεχώς.
Στην Ελλάδα  εξάλλου γεννιούνται τα λιγότερα παιδιά συγκριτικά με τις ευρωπαϊκές χώρες , ενώ ο μέσος  αριθμός  παιδιών  ανά γυναίκα  αντιστοιχεί σε 1,29.  Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να δυσχεραίνεται συνεχώς  η φυσική αναπλήρωση των γενεών και η χώρα μας να κινδυνεύει να  μετατραπεί σε κοινωνία γερόντων στο προσεχές μέλλον.
Κι αν κάποτε τα προσκλητήρια του γάμου ήταν περισσότερα από τις προσκλήσεις στο facebook, η κατάσταση έχει αναστραφεί δραματικά τα τελευταία χρόνια.
Τα προσκλητήρια γίνονται συνεπώς όλο και σπανιότερα, ενώ οι λέξεις «γεροντοκόρη» και  «γεροντοπαλίκαρο» αντικαθίστανται από τη λέξη singles, με την οποία νομιμοποιούνται ως «προχωρημένοι» οι άλλοτε περιθωριακοί και αντικατοπτρίζεται η αμφισβήτηση που υφίσταται ο θεσμός του γάμου σήμερα.
Ο καθηγητής Δημογραφίας και διευθυντής του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Ερευνών,  κ. Βύρων Κοτζαμάνης,  επιχειρεί να ερμηνεύσει το φαινόμενο αυτό  λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικές και οικονομικές παραμέτρους. Η  «οικονομική και κοινωνική αυτονόμηση της γυναίκας» , αλλά και  η απομυθοποίηση της σημασίας  γάμου, που άλλοτε αποτελούσε  ασφαλές  οικονομικό  καταφύγιο,  έχουν ως αποτέλεσμα τα νυφικά, οι μπομπονιέρες και τo  προσκλητήριo  να μην αποτελούν πλέον όνειρο ζωής για τη σύγχρονη  γυναίκα. Η οικονομική της χειραφέτηση, άλλωστε, και η δυνατότητά της να ανταπεξέρχεται «στις επιπτώσεις του διαζυγίου»  έχουν κατά πολύ συντελέσει στην  λύση του  γάμου και στην επικράτηση της μονογονεϊκής οικογένειας.
Η γυναικεία χειραφέτηση προκαλεί δισταγμό και δημιουργεί επιφυλάξεις και στο ισχυρό φύλο σχετικά με  τη δημιουργία οικογένειας. Η  ερευνήτρια Suzanne Venker διαπιστώνει πως ο φεμινισμός ωθεί τον άνδρα «έξω από τον παραδοσιακό του ρόλο ως προστάτη της οικογένειας», ενώ η νομοθεσία περί διαζυγίου δημιουργεί «μια όλο και πιο επισφαλή οικονομική προοπτική για τους άνδρες που χωρίζουν» με αποτέλεσμα  να μη «βρίσκουν πλέον κανένα όφελος στον γάμο». Καθώς μάλιστα η οικονομική κρίση βαθαίνει όλο και περισσότερο, η ανεργία καλπάζει και οι μισθοί συρρικνώνονται, η προοπτική ενός διαζυγίου που συνεπάγεται την  καταβολή ενός διόλου ευκαταφρόνητου χρηματικού  ποσού για διατροφή αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην  απόφαση δημιουργίας οικογένειας.
Οι εργασιακές και οικονομικές μεταβολές και η αλλαγή των στάσεων σχετικά με την αναγκαιότητα  απόκτησης απογόνων επηρεάζουν επίσης τον αριθμό των παιδιών ανά οικογένεια. «Στα παλαιότερα χρόνια τα παιδιά αντιμετωπίζονταν ως επένδυση, δεδομένου ότι αντιπροσώπευαν εργατικά χέρια και την εξασφάλιση των γηρατειών για τους γονείς» , επισημαίνει ο κ.  Κοτζαμάνης. Σήμερα όμως « οι γονείς δεν περιμένουν πλέον βοήθεια από τα παιδιά, το μόνο που προσδοκούν από αυτά «είναι ικανοποίηση». Και η ικανοποίηση αυτή είναι μεγαλύτερη, όσο η «ποιότητα» των παιδιών είναι καλύτερη• ως ποιότητα θεωρείται η καλή υγεία και η εκπαίδευσή τους. Είναι ευνόητο ότι η καλή ποιότητα συμβαδίζει με μικρότερο αριθμό παιδιών ανά οικογένεια, ώστε να υπάρχουν και χρόνος, αλλά και οικονομικά μέσα που θα τη βελτιώσουν».

Πηγή ενημέρωσης: http://polygrafos.gr/blog/?p=104